ЦАГ УУР, УУР АМЬСГАЛЫН ТҮҮХЭН ЗАМНАЛ

          Тус салбар нь анх 1965 онд Ус цаг уурын товчоо нэртэй байгууллагдсан.Байгууллагдсан анхны жилүүдэд цаг уурын ажиглалтын бүх шүүмж шинжилгээнүүдийг зөвхөн Улаанбаатар хотын төвд шалган чиглэл, зөвлөмж өгч байсан бөгөөд 1965 оноос уг аймгийн төвийн харъяалалд шилжин шүүмж шалгалтыг хийж боловсруулдаг болсон.Энэ үед 4 хугацааны ажиглалттай байсан бол 1970 оноос 8 хугацааны ажиглалт хийж төв газартаа мэдээгээ дамжуулж эхэлсэн.

Хөдөө аж ахуйн цаг уурааас бие даан салж автоматжуулсан боловсруулалтанд шилжсэн юм.

Хөгжлийн эхэн үе: 1958-1974 онуудад Оросын термометрүүд болон түүнээс орчуулсан Монгол орны анхны Цаг уурын хүснэгтүүдээр сарын тайлан зохиож ирсэн үе.

Цаг уурын хувьд уур амьсгалын 4 хугацааны мэдээ боловсруулалт Цаг уурын 1,2,3,5,6,9,дүгээр хүснэгтэнд ажиглалтын 4 , хоног сараар элемент бүрийн дүн дундаж, сарын түүвэр, давталтуудыг гараар боловсруулж байсан үеийг хамруулж болно. Тухайн үед техник шалгалт болон шүүмж шалгалтыг Улаанбаатар төвөөс болон ЗХУ-ын мэргэжилтнүүд шалган дүн шинжилгээ хийж, чиглэл өгч байсан. Энэ үед ажиллаж байсан мэргэжилтннүд К.Асим/1957-1958/ , Көксеген /1958-1991/ , З.Шакей /1978-2007/ , Ахтан /1975-1992/ , Күлжай / 1978-1992/

Дунд үе: 1975-1980-аад он хүртэлх зурвас үе: уур амьсгалын 4 хугацааны ажиглалтыг 1974 оны 12 дугаар сарын -31-ний 20 цагаар дуусгаж Улаанбаатар хотын хуульчилсан цагаар хугацааны /20,23,02,05,08,11,14,17 цгууд / ажиглалтын хөтөлбөрт шилжүүлсэн нь материал боловсруулалтын хүрээ нэмэгдэж, өртөө харуулуудын тоо нэмэгдсэн хөгжлийн үе шат байлаа. 1975 оноос  цаг уурын 8 хугацааны ажиглалтын шинэ маягийн Цаг уурын дэвтэр, хүснэгтүүдийг зохиож дундаж дүн, цаг агаарын үзэгдлийг шифрлэн өгч механик машинуудын зарчимд нийцүүлэн зохицуулах болсон.

Улмаар цаг уурын нэгдсэн хүсэнгт 1985 оны 4 дүгээр сарын 1-нээс ЙК-01 коод ажиллагаанд нэвтэрсэн, одоог хүртэл бүх салбарууд 8 хугацааны мэдээг дамжуулж байна. Энэ үед ажиллаж байсан мэргэжилтнүүд  М.Мария /1984-2005/ , Х.Саулеш /1986-2020/ , Күлази /18986-2005/ , Х.Энхтуяа /1989-2024/

Материал боловсруулатын сүүлийн үе: Энэ үе нь 1980 оны сүүлчээс эхэлдэг. Цаг уурын мэдээ боловсруулалтад орчин үеийн PC нэвтрүүлж автомат боловсруулалт хийж байгаагаар онцлогтой бөгөөд цаг уурын мэдээг ТАВ –хүснэгтэд шилжүүлэн 2003 оноос  цаг уурын боловсруулалтад персеномис систем нэвтрсэнээр сар жилийн эмхэтгэл зохиож боловсруулан ,тухайн сар жилийн уур амьсгалын тойм бичихэд хялбар дөхөмтэй болсон байна.

Цаг уурын мэдээ боловсруулах автомат системээс гадна нарны цацрагийн ажиглалт хэмжилтийн мэдээллийг автомат системээр боловсруулж уур амьсгалын санд хадгалж байна. 2008 оны 7 дугаар сарын 1-ээс МОНМЕТЕОWINпрограмм шинээр нэвтсэнээр салбаруудад анхан шатны техник шалгалт болон орон зайн шаглат хийж төв рүү дамжуулдаг болсон. Климат систем, Humudyte  программ нэвтэрсэн бөгөөд даралт болон чийгийг бдож гаргадаг болсон.

2014 онд Цаг уур, орчны хяналт шинжилгээний заавар болох 14 заавар дахин шинэчлэгдсэн бөгөөд дотроо 2 хэсгээс бүрддэг. Техник шалгалтын заавар% Шүүмж шалгалтын заавар шинэчлэгдэн гарсан.

Одоо цаг уурын салбар нь цаг уурын 6 өртөө, 6 харуул нарны AWS330 автомат станцтай. 6 өртөө автомат тсанцаар бүрэн хангагдсан.6 харуул  Huayan нэтрэй мэдрүүр датчиктай .

Одоо ажиллаж байгаа мэргэжилтнүүд  цаг уур, уур амьсгалын технологич инженер А.Базар , цаг уур, уур амьсгалын инженер Д.Өрнек  нар ажиллаж байна.